تجزیه ژنتیکی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی در ژنوتیپ‌های کلزا در شرایط کاشت معمول و تاخیری

Authors

  • امیرحسین شیرانی‌راد
  • محمد مقدم
  • کاظم قاسمی گلعذانی
Abstract:

در این بررسی 120 ژنوتیپ کلزا شامل ده لاین به عنوان پایه مادری، ده تستر و یک صد دورگ F2 حاصل از تلاقی لاین‌ها با تسترها در کرج در قالب دو طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو تاریخ کاشت، نیمه اول مهر (نرمال) و نیمه اول آبان (تأخیری) در سال زراعی 90-1389 کاشته شدند. تجزیه واریانس ساده و مرکب اختلاف معنی‌داری بین تیمار‌‌ها از نظر عملکرد دانه و صفات زراعی در هر دو شرایط کاشت و در مجموع نشان داد که بیانگر تنوع ینتیکی قابا توجهی بین ژنوتیپ‌ها بود. تجزیه لاین × تستر حاکی از سهم بیشتر اثر غیرافزایشی ژن‌ها در کنترل عملکرد دانه و صفات مرتبط با آن در هر دو شرایط آزمایش بود. وراثت‌پذیری عمومی تمام صفات در هر دو شرایط بالا برآورد شد (بین 14/63 و 12/89 درصد) که بیانگر اهمیت بیشتر واریانس ژنتیکی نسبت به واریانس محیطی بود. وراثت‌پذیری خصوصی تعداد شاخه در بوته، عملکرد دانه، ارتفاع بوته و تعداد خورجین در بوته در هر دو شرایط کاشت در حد متوسط (بین 42/43 و 02/56 درصد) و برای تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در هر دو شرایط کاشت در حد کم (به ترتیب 33/36 و 61/24 درصد) بود. بنابراین گزینش برای عملکرد دانه و اجزای آن به ویژه تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه در نسل‌های اولیه چندان موثر نخواهد بود. هر دو عمل افزایشی و غیر افزایشی ژن‌ها در کنترل ژنتیکی تمام صفات نقش داشتند ولی برای تعداد شاخه در بوته و عملکرد دانه (فقط کاشت تاخیری) و ارتفاع بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه (در هر دو شرایط آزمایش) نقش عمل غیرافزایشی ژن‌ها بیشتر مشهود بود. برآورد ترکیب‌پذیری صفات نشان داد که تستر‌های T9 و T2 و لاین L1 به‌عنوان بهترین ترکیب شونده‌های‌ عمومی در جهت افزایش عملکرد دانه بودند. چهار دورگ T7×L1، T8×L5، T3×L8و T8×L9 در شرایط کاشت معمول و سه دورگ T3×L1، T9×L2و T7×L3 در شرایط کاشت تاخیری بهترین ترکیب شونده‌های‌ خصوصی برای افزایش عملکرد دانه بودند. برخی از این دورگ‌ها دارای بیشترین هتروزیس مثبت و معنی‌دار برای عملکرد دانه بودند.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تجزیه ژنتیکی عملکرد دانه و برخی صفات زراعی در ژنوتیپ های کلزا در شرایط کاشت معمول و تاخیری

در این بررسی 120 ژنوتیپ کلزا شامل ده لاین به عنوان پایه مادری، ده تستر و یک صد دورگ f2 حاصل از تلاقی لاین ها با تسترها در کرج در قالب دو طرح آلفا لاتیس با دو تکرار در دو تاریخ کاشت، نیمه اول مهر (نرمال) و نیمه اول آبان (تأخیری) در سال زراعی 90-1389 کاشته شدند. تجزیه واریانس ساده و مرکب اختلاف معنی داری بین تیمار ها از نظر عملکرد دانه و صفات زراعی در هر دو شرایط کاشت و در مجموع نشان داد که بیانگ...

full text

تجزیه ژنتیکی عملکرد و برخی صفات مهم کلزا در شرایط کشت معمول و تأخیری

Development of high yielded varieties is important to balance between production rates and grewing food needs of human population. For genetic analysis of yield and some important traits in oilseed rape (Brassica napus L.), We conducted line×tester analysis with ten lines and ten testers (three winter parents and seven spring parents). First generation hybrids as well as 20 parents (120 genotyp...

full text

تجزیه ژنتیکی برای برخی صفات زراعی و فیزیولوژیک کلزا در شرایط تنش و عدم تنش خشکی

به‌منظور برآورد ترکیب‌پذیری و پارامترهای ژنتیکی کلزا از لحاظ خصوصیات زراعی و فیزیولوژیک از طرح دای‌آلل دوطرفه استفاده گردید. نتاج 1F به‌همراه والدها در دو آزمایش مجزا تحت شرایط تنش و عدم تنش‌خشکی بر پایه طرح لاتیس ساده 9 × 9 در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم (سرارود) طی سال زراعی 95-1394مورد ارزیابی قرار گرفتند. واریانس ترکیب‌پذیری عمومی (GCA) و خصوصی (SCA) و تلاقی‌های معکوس برای اکثر خصوصیات در دو ...

full text

عملکرد دانه و برخی صفات زراعی ذرت دانه ای در الگوهای مختلف کاشت

به منظور بررسی اثر الگوهای مختلف کاشت و برهمکنش آنها با دو هیبرید ذرت، پژوهشی مزرعه ­ای به صورت کرت­ های یک بار خرد شده بر پایه طرح بلوک­ های کامل تصادفی در چهار تکرار در سال زراعی 89-1388 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان دهلران اجرا گردید. هیبریدهای ذرت (سینگل کراس 677 و 704) به عنوان فاکتور اصلی و پنج آرایش کاشت (1– حذف یک در میان فارو (پشته­ های عریض)، 2- کشت داخل جوی، 3- فاصله ردیف 55 سان...

full text

تجزیه ژنتیکی عملکرد دانه، اجزاء عملکرد دانه و برخی صفات مرفولوژیکی و فنولوژیکی لاین‌های تریتیکاله

به‌منظور ارزیابی لاین‌های تریتیکاله برای شرایط کم‌بازده، این تحقیق با 36 لاین تریتیکاله در قالب طرح آلفا لاتیس انجام شد. تعداد روز از سبز شدن تا برخی مراحل فنولوژیکی و عملکرد دانه و اجزاء آن تعیین گردید. نتایج نشان داد که تفاوت لاین‌ها برای همه صفات معنی‌دار بود. دامنه تغییرات تعداد روز از سبز شدن تا ظهور سنبله و رسیدگی فیزیولوژیکی به‌ترتیب 103-89 و 141-129 روز بود. بیشترین عملکرد دانه (4790 کی...

full text

تجزیه علیت عملکرد دانه و صفات وابسته در یولاف زراعی

This study was conducted to analyze the correlation among grain yield, yield components, duration of vegetative and grain filling periods in twelve oat (Avena sativa L.) cultivars at the Research Farm of the College of Agriculture, Isfahan University of Technology, from 2001 to 2003. A randomized complete block design with three replications was used. The correlation coefficients among the grai...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 31  issue 2

pages  339- 364

publication date 2015-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023